Biznis planom kompanije ArcelorMittal iz Prijedora, predviđeno je da se buduća proizvodnja rude na ležištima Ciganuša-Škorac odvija uporedo sa proizvodnjom u rudniku Omarska, tj. kombinacijom različitih vrsta rude, kako bi se kupcu isporučivao komercijalni proizvod. Eksploatacija karbonatne bazične željezne rude nije do sada obavljana u Rudniku Ljubija i ona predstavlja novu sirovinu koju je potrebno uvesti u primjenu, navodi se u Prethodnoj procjeni uticaja na životnu sredinu eksploatacije željezne rude u Rudniku Ljubija u eksploatacionom polju Ciganuša-Škorac.
Kako se dalje dodaje, korišćenjem koncentrata karbonatne bazične rude, izvršila bi se zamjena dijela sitnog limonitnog koncentrata (BPR ruda iz Omarske), krečnjaka i u potpunosti dolomita, u sinter mješavinama u postrojenju za sinterovanje Željezare Zenica.
– Zamjenom dijela rudnog koncentrata površinskog kopa Buvač omogućilo bi se produženje životnog vijeka Rudnika Omarska – ističe se u dokumentaciji.
Kako se ističe, ležište rudnika Ljubija se sastoji iz dva lokaliteta, koji su predviđeni za eksploataciju zasebnim površinskim kopovima – PК Ciganuša i PК Škorac. Na osnovu istražnih radova investitor, kompanija ArcelorMittal, je sa Vladom RS sklopio Ugovor o koncesiji za eksploataciju tri miliona tona željezne rude na površinskom kopu Ciganuša-Škorac u rudniku Ljubija, opština Oštra Luka, maja 2022. godine. Koncesioni ugovor dodjeljuje se na period do 31.12.2027. godine.
Na zahtjev investitora, preduzeće Rudarski institut Prijedor je pristupilo izradi Prethodne procjenu uticaja na životnu sredinu eksploatacije željezne rude u rudniku Ljubija ležišta Ciganuša – Škorac.
Ležište Ciganuša-Škorac se sastoji od rudnih tijela izgrađenih od limonita i rudnih tijela izgrađenih od željeznih karbonata siderit-ankerita koja su daleko većih razmjera od limonitnih tijela. U višim nivoima ležišta nalaze se, uglavnom, limonitna tijela. Rudna tijela na Ciganuši i Škorcu su bila zahvaćena eksploatacionim radovima u okviru površinskog kopa Ciganuša-Škorac na kome su radovi obustavljeni zbog građanskog rata 1992.
Dio rudnih tijela Škorac je eksploatisan u zahvatu površinskog kopa Škorac-Gradina, južno od brda Škorac. Na ovom kopu je završena eksploatacija i služio je kao odlagalište jalovine, a u dubljem dijelu ovog površinskog kopa formirala se akumulacija vode.
Rezerve, vrste i kvalitet rude
U cilju procjene rezervi i kvaliteta željezne rude razvijen je jedinstven geološki blok model ležišta Ciganuša-Škorac-Paljevine korišćenjem softvera Surpac (Geovia, Dessault Systemes) od strane investitora.
– Istraživanje je pokazalo da na PК Ciganuša se uglavnom nalazi karbonatna ruda, dok se manji dio limonitne rude nalazi na površinskim etažama kopa. Što se tiče PК Škorac, prostorna distribucija karbonatne i limonitne rude je mješovita po etažama sa preovlađujućim količinama limonitne rude – navodi se u dokumentaciji.
Eksploatacione količine rude iznose oko 3,5 miliona tona, pri čemu se otkopava oko 2,5 miliona tona karbonatne i oko 1 milion limonitne rude. Ove količine rude se eksploatišu sa prosječnim koeficijentom otkrivke od 2,3 t/t. Prosječan kvalitet rovne rude iznosi oko 32%Fe, pri čemu prosječan sadržaj karbonatne rude iznosi oko 25,7% Fe, a limonitne 47,6% Fe.
Nosilac projekta ArcelorMittal Prijedor, podnio je Ministarstvu za prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju RS zahtjev za prethodnu procjenu uticaja na životnu sredinu projekat eksploatacije željezne rude u rudniku Ljubija, u eksploatacionom polju Ciganuša – Škorac, opština Oštra Luka.
Autor: S.Š. – eKapija.ba